Een illusie van de werkelijkheid

De Amerikaanse beeldhouwer Jacques Vesery lijkt in zijn werk vooral te streven naar de perfecte samenhang tussen patroon, vorm en proportie. Dat resulteert - stuk voor stuk - in werkelijk prachtige sculpturen. Ademloos kan ik er naar kijken. Over dit werk moet je
niet teveel zeggen; je moet het gewoon maar zelf bekijken.

The Dance of the Sea and the Night Sky

Meer werk van en informatie over Jacques Vesery vind je hier.

Cemetery of Forgotten Books

Nu te zien èn te koop bij Galerie Stam te Amsterdam:

Keramische boekjes met ingenaaide katernen van handgeschept papier.
Afmeting ca 16 x 11 x 3 cm

Deze serie is geïnspireerd door de roman "The Shadow of the Wind" van de Spaanse schrijver Carlos Ruiz Zafón. In die roman is sprake van een "Cemetery of Forgotten Books"; een enorme labyrintvormige bibliotheek vol oude, vergeten boeken die met veel zorg bewaard worden. Mijn keramische boekjes hebben dan ook allemaal op z'n minst een versleten, verwaarloosd en soms zelfs een wat 'aangevreten' uiterlijk.

Galerie Stam
Prinsengracht 356
1016 JA Amsterdam
020 - 6279526

Geopend op woensdag t/m zaterdag van 11:00 - 17:00 uur en op afspraak.

Wie de schoen past trekt 'm aan

Schoenen uit de serie “Foot Fetish” van Gwen Murphy

Gwen Murphy heeft zo'n zestig paar schoensculpturen gemaakt. Als basis gebruikte ze in de eerste instantie oude, afgedankte schoenen, maar inmiddels heeft ze er een aantal volledig uit klei en hout gemaakt. Stuk voor stuk absoluut zeer grappige kunstwerkjes.

Zie voor meer informatie: http://www.odditycentral.com/tag/gwen-murphy

The "Nike Blazer Pentium 1.0" van Gabriel Dishaw

Gabriel Dishaw heeft een schoenenserie waarbij hij gebruik heeft gemaakt van gerecycleerde materialen, zoals oude computer onderdelen. Draagbaar? Nee, maar wel bijzonder origineel en, evenals het werk van Gwen, een 'must have' voor schoenfetisjisten.

En tenslotte de Apex Predator Shoes van Mariana Fantich en Dominic Young. De zolen zijn voorzien van maar liefst 1050 kunsttanden. Als je dit griezelig vindt, dan heb je het bijbehorende pak nog niet gezien. De 'Apex Predator Suit' is namelijk niet alleen versierd met dezelfde soort tandjes, maar bestaat ook nog 'ns uit echt mensenhaar en heeft glazen ogen die dienst doen als knopen.

Kunst aan het Funenpark

Van 5 t/m 14 oktober organiseert Olea Art & Design weer een gevarieerde expositie aan het Funenpark 199.

Deelnemende kunstenaars zijn dit jaar Niek Bruynzeel en Gregorio Vallejo (schilderijen), Anne ten Broek en Niqui Kommerkamp (keramiek), Sabine Sloots (glass fusion) en Mark Croes (sieraden).

Open:
Vrijdag, zaterdag en zondag van 12:00 tot 18:00 uur en op andere dagen na telefonische afspraak (06 45280814).

Adres: 
Olea Art & Design, Funenpark 199, 1018 AK Amsterdam.
Het Funenpark bevindt zich in Amsterdam Centrum Oost, vlakbij molen De Gooijer.  Op de Keerwal en op de Cruquiuskade zijn mogelijkheden tot parkeren (op zondag gratis).

Moderne Kunst uit de Achttiende Eeuw

In de film Franz Xaver Messerschmidt 1736-1783 From Neoclassicism to Expressionism, gemaakt naar aanleiding van een tentoonstelling in de Neue Galerie in New York, vertelt Ronald S. Lauder over zijn eerste kennismaking met de "karakterkoppen" van Franz Messerschmidt. Hij was verbijsterd. Net als ik toen ik foto's van het werk van Messerschmidt op internet tegenkwam, en ontdekte dat de koppen niet een paar jaar geleden waren gebeeldhouwd, maar in de achttiende eeuw.

"Charakterköpfen", het vrije werk van Messerschmidt, bestaat uit een serie van 69 koppen; een obsessief project. Stuk voor stuk weergaloos vaardige portretten. De uitdrukkingen op de koppen zijn volgens de overlevering objectieve waarnemingen van Franz Xaver's eigen gezichtsuitdrukkingen; excessieve grimassen in verwrongen gezichten.

Dat Messerschmidt geen typisch achttiende eeuwse beeldhouwer was, blijkt niet alleen uit deze fantastische 'Kopfstücke', ook de kunstenaar zelf was allesbehalve een typische vertegenwoordiger van zijn tijd. Uit alle verslagen die er nog over hem te vinden zijn, kun je opmaken dat hij zich niet conformeerde aan de toen geldende fatsoensnormen en sociale omgangsvormen; hij was tegendraads, excentriek, en beschikte over een enorm ego.

In 1781 zoekt de Duitse schrijver en boekverkoper Christoph Friedrich Nicolai de beeldhouwer in Pressburg (het huidige Bratislava) op. In zijn reisverslag* beschrijft hij uitgebreid zijn ontmoeting met de kunstenaar. Nicolai schept een beeld van een einzelgänger. Kunstenaars die Messerschmidt circa 1765 tijdens een studiereis in Rome hadden meegemaakt, omschreven hem als een "deutschen Fremdling, [...] im schlechten Wammes mit kurz abgeschnittenen Haaren [...], als einen Tagelöhner [...]". Messerschmidt droeg dus blijkbaar geen pruik, zoals dat voor die tijd en zijn stand gewoon was. Daarbij ging hij voor achttiende-eeuwse begrippen zeer sober gekleed. Ze zagen hem in de eerste instantie dan ook voor een minderwaardige dagloner aan.

Ondanks dit aparte uiterlijk vertoon, verwierf Messerschmidt belangrijke opdrachten van het keizerlijk hof en de hoge adel van Wenen. In 1769 werd hij benoemd tot assistent-hoogleraar aan de Weense Kunstacademie. Bij de dood van de zittende hoogleraar mocht hij bovendien rekenen op een promotie tot die rang.

Tot dan lijkt het leven van Messerschmidt zich in een almaar stijgende lijn te voltrekken; van zoon van een ambachtsman tot succesvol beeldhouwer aan het Weense hof. Hij is getalenteerd en hij ontmoet op de juiste momenten de juiste opdrachtgevers die hem steunen. Maar dan komt de ommekeer.

Er zijn verschillende verhalen over zijn matige geestelijke gezondheid in die periode, en vooral over de mogelijke oorzaak of oorzaken daarvan. Wat absoluut zeker is, is dat hij in 1774 tòch gepasseerd wordt bij de promotie tot hoogleraar. Uit de notulen van de Algemene Raadsvergadering van de academie** wordt als reden opgegeven dat Messerschmidt last zou hebben van een "zweydeutige Gesundheit [die] ihn derselben unfähig machte".
In een brief van 5 december 1774*** aan keizerin Maria Theresia, prijst graaf Kaunitz weliswaar de capaciteiten Messerschmidt, maar stelt tegelijkertijd dat, gezien de aard van diens ziekte (aangeduid als een "Verwürrung im Kopfe"), een dergelijke aanstelling schadelijk zou zijn voor de instelling.

"Es ist aber in Ansehung dieses Mannes das wichtige Bedenken, daß er seit drey Jahren, es sey wegen seines Nothstandes, oder aus einer natürlichen Disposition einige Verwürrung im Kopfe hat wahrnehmen laßen, welche, ob sie schon sich seitdem gelegt hat, und ihm wieder, wie vorher, zu arbeiten erlaubet, dennoch von Zeit zu Zeit sich in einer noch nicht vollkommen gesunden Einbildung äußert.
Ich bedauere zwar die Umstände dieses sonst geschikten Mannes, und wünsche daß sie durch eine glücklichere Lage sich bessern mögen; kan jedoch EUER MAJST. niemals einrathen, einen Mann für die Akademische Jugend zum Lehrer vorzuschlagen, der von derselben bey jeder Veranlaßung den Vorwurf eines einmal verrükten, und noch nicht ganz heitern Kopfes zu leiden hätte; der alle übrigen Professores und Direktores für seine Feinde hält, noch immer seltsame Grillen in der Einbildung hat, und also niemals vollkommen ruhig seyn kan."

De vraag is of hier een politiek spel is gespeeld, òf dat er daadwerkelijk sprake was van 'geestelijke instabiliteit'. Uit het verslag van Niclolai valt op te maken dat Messerschmidt voor de meeste van zijn tijdgenoten geen bijzonder aimabel man was. Nicolai refereert slechts zijdelings aan het promotie-incident door op te merken dat alle academies beerputten van kleine intriges en ruzies zijn. Hij vertelt dat het in Wenen nu eenmaal gebruikelijk was om voor leden van het bestuur en de academische senaat nederig en diep te buigen. Messerschmidt was hier volgens Nicolai geen man naar. Hij kon geen respect opbrengen voor mensen die zich - in elk geval waar het hun talent betrof - niet met hem konden meten. Hij klaagt tegen Nicolai steen en been over de vele onrechtvaardigheden die hem waren aangedaan en het bedrog dat men had gepleegd.
In elk geval is de afwijzing van de promotie voor Messerschmidt dè druppel; hij houdt het voor gezien in Wenen, pakt z'n boeltje op en vertrekt om uiteindelijk in Pressburg neer te strijken, waar Nicolai hem in 1781 in nooddruftige omstandigheden ontmoet.

"Ich fand ihn in diesem einsamen Häuschen, stark an Leibeskräften und bey heiterm Gemüthe. Er hatte etwas sehr Freymüthiges und Ungezwungenes in seinem Wesen, und wir wurden bald ziemlich vertraut, besonders da ich eine Empfehlung von einem Künstler brachte, den er in Rom gut gekannt hatte. Sein ganzes Haugeräth bestand aus einem Bette, einer Flöte, einer Tabackspfeife, einem Wasserkruge, und einem alten italiänischen Buche von den Verhältnissen des menschlichen Körpers.Dies was alles, was er von den Sachen, die er ehemals besass, hatte behalten wollen."

Kort voor zijn dood in 1783 keert het tij opnieuw. Messerschmidt, krijgt weer nieuwe opdrachten, maar zijn vrije werk, de karakterkoppen, neemt het grootste deel van zijn energie en tijd in beslag. Bijzonder is dat Messerschmidt nooit van plan is geweest om dit 'vrije werk' te verkopen, laat staan om de koppen ergens te exposeren. Pas tien jaar na zijn dood worden de koppen voor het eerst tentoongesteld. Niet in een museum, maar in een Weens ziekenhuis, waar ze ook de huidige titels krijgen, zoals bijvoorbeeld "Erhängter", "Absichtlicher Schalksnarr", "Schnabelkopf" en "Abgezehrter Alter mit Augenschmerzen". Grappig bedoeld, maar wellicht juist daarom des te treuriger.

Christoph Friedrich Nicolai schreef in 1781: "Messerschmidt war ein Mann von sehr feuriger Imagination". Dat is een understatement. Het werk van Messerschmidt is volstrekt tijdloos.

*    Die Beschreibung einer Reise durch Deutschland und die Schweiz, Volume IV, Berlin en Stett in 1785, p. 401 e.v.
**  Wien, Archiv der Akademie der bildenden Künste, Protokolle, Jahr 1774, fol. 16v - Vgl.: Pötzl-Malikova 1982, Dok. XVI, S. 130f.
*** Wien, Archiv der Akademie der bildenden Künste, Verwaltungsakten 1774, fol. 52r-54v - Vgl. Ilg 1885, S. 28; Weiss 1924, S. 13-15; in extenso publiziert in: Pötzl-Malikova 1982, Dok. XVII, S. 131f.

Nieuw werk

De afgelopen weken ben ik druk bezig geweest met het maken van boekjes. Het resultaat is een prachtige combinatie van keramiek,  handgeschept papier en ongebleekt katoen. Ik ben er zó tevreden over, dat er zeer waarschijnlijk meer van zullen volgen.
Nou ja, kijk zelf maar:

 Ceramic books with signatures of handmade paper. Size: 6.3 x 4.3 X 1.2 inches

Made by Niqui

Onacceptabel onderscheid in culturele sector

Op 1 januari 2011 werd het lage BTW-tarief voor de culturele sector verhoogd van 6% naar 19%. Sinds de invoering van die maatregel is de consensus gegroeid dat de verhoging meer kost dan dat ze oplevert: het hindert cultureel ondernemerschap, doet kunstaankopen en bezoekersaantallen dalen en fnuikt de werkgelegenheid in de sector. De eis van de overheid aan kunstenaars om in eigen inkomsten te voorzien wordt door de verhoging juist fiscaal ontmoedigd.

Nu  het kabinet-Rutte is gevallen, ziet het er - in elk geval voor de podiumkunsten - wat beter uit. Als het aan demissionair minister Jan Kees de Jager ligt, gaat de BTW voor podiumkunsten al per 1 juli  2012 terug van 19 naar 6%. "Van festivals tot de opera heeft de verhoging absoluut een negatief effect gehad op bezoekersaantallen en inkomsten."

Bitter is, dat min of meer hetzelfde gezegd kan worden over de inkomsten van beeldende kunstenaars; door de BTW-verhoging daalde de kunstverkoop het afgelopen jaar alleen al met zo'n 25% en met de nieuwe verhoging van 19 naar 21% BTW die op 1 oktober 2012 in zal gaan, kan dat alleen nog maar erger worden.

Laat het niet zover komen dat kunst ècht onbetaalbaar wordt. Teken de petitie op: http://petities.nl/petitie/btw-voor-beeldende-kunst-terug-naar-6

---

Update 1
12 juni 2012: De BTW, gaat - per 1 juli 2012 - voor zowel de podiumkunsten als de handel in beeldende kunstvoorwerpen definitief terug naar 6%. Dat is fantastisch nieuws natuurlijk, maar het klinkt eenvoudiger dan het is.
Er is bij verkoop van een kunstwerk via een galerie namelijk sprake van niet 1, maar 2 transacties: de verkoop van het werk (6% BTW); en de dienstverlening van de galeriehouder (21% BTW). Deze twee transacties worden met elkaar verrekend.

De afrekening is vaak op 't eerste gezicht onbegrijpelijk. Daarbij scheelt het ook nog of je als kunstenaar een BTW-nummer hebt en dus zelf BTW afdraagt of niet. Op http://www.beeldrijk.org wordt een en ander gelukkig redelijk helder uitgelegd. De website biedt overigens ook nog gratis model-afrekeningen; excel-bestanden die je kunt 'downloaden' en gebruiken om een afrekening te maken of te controleren.

---

Update 2
1 januari 2019: Het lage btw-tarief van 6% is op 1 januari 2019 toch weer verhoogd naar 9%. We zijn terug bij af.

---

Open Ateliers Jordaan

Vanaf zondag 22 april  exposeer ik, samen met onder andere Cécile ter Borgh en Patty Schilder, in Galerie Stam.  De officiële opening is die zondag om 16:00 uur, maar je bent al vanaf 14:00 uur van harte welkom. De expositie loopt tot en met zaterdag 26 mei. Mocht je dus niet op de opening aanwezig kunnen zijn, dan zijn er nog genoeg andere dagen om even te gaan kijken.

Normaal gesproken is de galerie geopend van woensdag tot en met zaterdag, maar tijdens het Hemelvaartweekend is de galerie ook op zondag  open. Dan vindt in Amsterdam de tweejaarlijkse manifestatie 'Open Ateliers Jordaan' plaats waar Galerie Stam ook aan meedoet. Op diverse plaatsen in de Jordaan zijn er dat weekend tal van groeps-exposities en samenwerkingsprojecten te bezichtigen. Kijk voor meer informatie over 'Open Ateliers Jordaan' op: www.openateliersjordaan.nl.

Galerie Stam, Prinsengracht 356, 1016 JA Amsterdam.
Keramiek Atelier Patty Schilder, Lijnbaansgracht 102 hs, 1016 KT Amsterdam

Uitnodiging expositie Fireworks

Art exhibition from April 22 to May 27, 2012

Ceramics by Cécile ter Borgh, Niqui Kommerkamp,  Patty Schilder, Rudy Henriquez & Froukje Stam. This exhibition will be officially opened on Sunday April 22nd at 4 pm (doors open at 2 pm)

Keramiek Atelier Patty Schilder

Ik werk al 'n paar jaar heel prettig samen met Patty Schilder. Hieronder leg ik uit waarom.

Atelierruimte
Patty Schilder's Keramiek Atelier is een 120 vierkante meter grote, lichte en schone, werkruimte aan de Lijnbaansgracht - een hartstikke leuke plek in Amsterdam. Ben je op zoek naar een prettig atelier waar je met klei aan de gang kunt, zònder het gedoe van een 'bijbehorende' cursus? Als je al ervaring hebt en het prettig vindt om een plek te hebben waar je ook regelmatig met anderen kunt (samen)werken, ben je welkom bij Patty, en kun je gebruikmaken van alle faciliteiten die dit atelier te bieden heeft.

Het atelier is prima geoutilleerd, met onder andere een Jumbo kleiwals, twee ovens en een spuitcabine. Ook is er een lekker bibliotheekje met keramiektijdschriften en -boeken. En mocht je nog geen ervaring hebben: ook voor een keramiek-cursus (voor beginners èn gevorderden) of -workshop ben je hier aan het juiste adres!

Workshops op maat
Teambuilding, familiedag, bedrijfsuitje of gewoon zin in een creatief avontuur? Keramiek Atelier Patty Schilder biedt diverse workshops op maat aan; voor individuen, groepen, en bedrijven.
Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor een dag Raku-stoken met familie, vrienden of collega's, het maken en decoreren van serviesgoed, een tegeltableau of een geboortetegeltje, maar er is nog veel meer mogelijk. Heb je vragen of ideeën? Aarzel niet en neem contact met Patty op!

Koken, eten en drinken
Bij het Atelier hoort een van alle gemakken voorziene keuken. In overleg, kun je een keramiek-workshop dan ook prima combineren met een workshop 'pasta maken', of een Japanse lunch, of een ter plekke geheel verzorgd diner - en ook voor wijnliefhebbers zijn er diverse mogelijkheden.

Locatiehuur
Het komt wel vaker voor: je hebt een reden voor een aangenaam samenzijn in een andere omgeving. Patty Schilder's Atelier biedt dan een sfeervol, betaalbaar alternatief. Het is een heerlijke plek...

• voor brainstorms, workshops en trainingen, een teambijeenkomst of vergadering;
• voor een presentatie, lezing, performance, expositie of casting;
• voor culinaire activiteiten, een wijnproeverij, zelf een etentje bereiden of laten verzorgen.

---

Meer informatie: Patty Schilder  020 - 61 89 006  /  06 411 437 88
Lijnbaansgracht 102 hs, 1016 KT Amsterdam
of neem contact met haar op via email

---

Het boek der boeken

De Engelse uitdrukking "Don't judge a book by its cover" gaat in dit stukje even niet op. Ik ben vaak gezwicht voor een boek vanwege een schitterende cover. En bijna altijd bleek dat de inhoud in zo'n geval niet onderdeed voor de vorm (maar natuurlijk heb ik ook tal van minder fraaie covers in de kast die absoluut fantastische verhalen bevatten).

Ik ben een boekengek. Al vanaf het moment dat ik simpele tekstjes kon begrijpen was ik 'hooked on books'. De geur van boeken, oud of nieuw, maakt me blij. Ik geef toe, ik heb geen e-reader, maar denk ook niet dat ik die vrijwillig zal aanschaffen. Ik zou het bladeren, de geur en zelfs de ezelsoren eenvoudigweg te veel missen. Gelukkig komen er nog steeds (misschien wel méér) mensen op voor het echte, tast- en bladerbare boek.

De Engelse schrijver Julian Barnes, die in 2011 met zijn roman "Alsof het voorbij is" de Booker Prize won, complimenteerde aan het eind van zijn speech de cover-ontwerper: "Those of you who have seen my book, whatever you may think of its contents, will probably agree that it is a beautiful object. And if the physical book, as we've come to call it, is to resist the challenge of the e-book, it has to look like something worth buying, and something worth keeping. So my final expression of gratitude is to the best book designer in town, Suzanne Dean."

Onlangs kwam ik een artikel op internet tegen over de schrijver, kunstenaar, boekontwerper Warren Lehrer, die een cover-roman heeft gemaakt met de titel: 'A Life in Books: the Rise and Fall of Bleu Mobley'.
De hoofdpersoon is een schrijver die in de gevangenis terug kijkt op zijn leven en zijn carrière. Hij doet dat aan de hand van de 101 boeken die hij heeft geschreven en ontworpen.

Het boek schijnt naast die 101 covers èn titels een fantastische verzameling aan verhalen en fragmenten te bevatten. Vooralsnog is A Life in Books nog meer een installatie dan een publicatie. Het wachten is op een uitgever die het 'boek' die het aandurft dit werk op de pers te leggen... Ik zal 't zeker kopen.

Maar aardig voor wie toch liever z'n e-reader, tablet of smartphone gebruikt: Lehrer werkt momenteel aan een iPad/tablet-versie van 'A Life in Books' die animaties, video-performances van fragmenten en andere interactieve onderdelen zal bevatten.




Warren Lehrer performs excerpts from Bleu Mobley from EarSay Inc on Vimeo.

---

Update
16 april 2012: Ook aardig om te lezen is het artikel 'Has Kindle Killed the Book Cover?'  van  Betsy Morais voor The Atlantic.

---